මේ පොතෙන් අපි K9 වීරයන්ගේ විශ්මිත ලෝකය ගැන ගොඩක් දේවල් ඉගෙන ගත්තා. ඔවුන්ගේ දැඩි පුහුණුව, ජීවිත බේරාගැනීමේ මෙහෙයුම්, සහ ඔවුන්ගේ අසමසම පක්ෂපාතීත්වය ගැන අපට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. පොලිස් සුනඛයන් කියන්නේ නිකම්ම බල්ලන් නෙවෙයි. ඔවුන් තමන්ගේ ජීවිත පරදුවට තියලා අපේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් වැඩ කරන සැබෑ වීරයන්. ඔවුන් අපට මතක් කරන්නේ සැබෑ වීරත්වය කියන්නේ සන්නාහයක් හෝ ආයුධයක් නොවන බවයි. එය සැබෑ ආදරය, පක්ෂපාතිත්වය සහ කැපවීමයි.
සුනඛයන්ගේ මෙම විශ්මිත හැකියාවට හේතුව විද්‍යාත්මකව මේ පරිච්ඡේදයේ පැහැදිලි කරනවා. එමෙන්ම, මෙම හැකියාව ඇති සහ මිනිසුන්ට ප්‍රයෝජනවත් වූ වෙනත් සතුන් ගැන තොරතුරු ද මෙහි අඩංගු වෙනවා.
සුවඳ හඳුනා ගැනීමේ විද්‍යාව
සුනඛයන්ට මෙම විශ්මිත හැකියාව ලැබෙන්නේ ඔවුන්ගේ නාසයේ ඇති අද්විතීය ව්‍යුහය සහ සංවේදීතාව නිසයි. මිනිසෙකුගේ නාසයේ ඇති සුවඳ සංවේදක මිලියන 6ක් පමණ වන විට, සුනඛයෙකුගේ නාසයේ මිලියන 300ක් පමණ සුවඳ සංවේදක (olfactory receptors) පිහිටා ඇත. ඔවුන්ගේ මොළයේ සුවඳ විශ්ලේෂණය කරන කොටස (olfactory bulb) මිනිස් මොළයේ එම කොටසට වඩා 40 ගුණයකින් පමණ විශාල වේ. සුනඛයෙකු හුස්ම ගැනීමේදී, වාතය කොටස් දෙකකට බෙදෙන අතර, එක් කොටසක් ශ්වසනය සඳහාත්, අනෙක් කොටස සුවඳ හඳුනා ගැනීම සඳහාත් යොදා ගනී. මේ නිසා, සුනඛයෙකුට එකවර හුස්ම ගනිමින් සහ සුවඳ විමර්ශනය කරමින් සිටිය හැකිය. මෙම විශේෂ ලක්ෂණ නිසා, සුනඛයෙකුට ඉතා සියුම් සුවඳක් වුවත්, විශාල දුරකින් හෝ පැරණි සුවඳක් වුවත් පහසුවෙන් හඳුනා ගැනීමට සහ ලුහුබැඳීමට හැකියාව ලැබී ඇත.
වෙනත් සුවඳ සංවේදී සතුන්
සුනඛයන්ට අමතරව, තවත් සතුන් කිහිප දෙනෙකුට මෙම හැකියාව ඇති බව විද්‍යාත්මකව තහවුරු වී ඇති අතර, ඔවුන් ද මිනිසුන්ට ප්‍රයෝජනවත් වී ඇත.
- මීයන් (Rats): අප්‍රිකානු යෝධ මීයන් (African giant pouched rats) පුහුණු කිරීම මඟින් භූමි බෝම්බ (landmines) සහ ක්ෂය රෝගය (tuberculosis) හඳුනා ගැනීමට යොදා ගනී. ඔවුන්ගේ කුඩා ශරීරය නිසා භූමි බෝම්බ මත ඇවිදින විට ඒවා පුපුරා යෑමේ අවදානමක් නොමැත. ක්ෂය රෝගය හඳුනා ගැනීමේදී, මීයන්ට මිනිස් කෙළ සාම්පලවල සුවඳ මඟින් ක්ෂය රෝග බැක්ටීරියාව හඳුනා ගැනීමට හැකියාව ඇත.
- ඌරන් (Pigs): ඌරන්ට ද ඉතා තියුණු සුවඳක් ඇති අතර, ඔවුන්ව truffles වැනි ආහාර සොයා ගැනීමට පුහුණු කර ඇත. යුරෝපයේ ඇතැම් ප්‍රදේශවල අදටත් මේ සඳහා ඌරන් යොදා ගනී.
- මීමැස්සන් (Bees): මීමැස්සන් පුහුණු කිරීමෙන් පුපුරණ ද්‍රව්‍ය, මත්ද්‍රව්‍ය, සහ ඇතැම් රෝග හඳුනා ගැනීමට පවා හැකියාව ඇත. මීමැස්සන්ට යම් යම් සුවඳවල් හඳුනා ගැනීමට පුරුදු කළ පසු, ඔවුන් එම සුවඳ ඇති ස්ථානවලට ආකර්ෂණය වන අතර එමඟින් අවශ්‍ය දේ සොයා ගැනීමට උපකාරී වේ.
නිමි.
කලින් පරිච්ඡේද
